INFORMACJA O ZMIANACH W SYSTEMIE WSPARCIA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI I ICH OPIEKUNÓW
Od 1 stycznia 2024 r. zmieniają się zasady przyznawania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Osoba uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego na dzień 31.12.2023 r., o ile jest zainteresowana, może nadal pobierać świadczenie na dotychczasowych zasadach. Kontynuowanie wypłaty nie wymaga składania żadnego dodatkowego oświadczenia.
Osoby, które mają przyznane świadczenie pielęgnacyjne okresowo na czas ważności orzeczenia, zachowają prawo do świadczenia na starych zasadach pod warunkiem, że:
- złożą wniosek o wydanie nowego orzeczenia o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia,
oraz - złożą wniosek o świadczenie pielęgnacyjne do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pruszczu Gdańskim w terminie 3 miesięcy od daty wydania nowego orzeczenia.
UWAGA:
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego będzie nadal waloryzowana z dniem 1 stycznia każdego roku. W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki po 1 stycznia 2024 r., osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne zachowa prawo do tego świadczenia do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki.
ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE - NOWE ZASADY
- świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało tylko do ukończenia przez osobę z niepełnosprawnościami 18 roku życia - jest to termin ostateczny,
- opiekun osoby niepełnosprawnej będzie mógł pracować,
- świadczenie będzie można pobierać na więcej niż jedną osobę niepełnosprawną np. 2 dzieci.
- Kwota świadczenia będzie zwiększona o 100 % na każdą kolejną osobę pozostającą pod opieką. - opiekun osoby niepełnosprawnej będzie mógł obok świadczenia pobierać równolegle np. emeryturę lub rentę, świadczenie rodzicielskie na inne dziecko, dodatek wychowawczy.
UWAGA:
Decyzja o przejściu na świadczenie pielęgnacyjne w oparciu o nowe zasady, w tym podjęcia pracy, pobierania świadczenia na więcej niż jedno dziecko czy łączenia świadczenia z innymi uprawnieniami, wiąże się z koniecznością rezygnacji z prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na „starych” zasadach.
Jeżeli osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne na dotychczasowych zasadach po dniu 31.12.2023 r. utraci do niego prawo nawet na jeden dzień, nie będzie możliwości ponownego przyznania tego świadczenia na „starych” zasadach.
ŚWIADCZENIE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI PO 18 ROKU ŻYCIA
Dla tych osób zostało wprowadzone do systemu wsparcia nowe świadczenie pod nazwą ŚWIADCZENIE WSPIERAJĄCE.
Świadczenie będzie dedykowane osobie niepełnosprawnej i to ona zadecyduje, na jaką formę opieki przeznaczy świadczenie, czy będzie to dotychczasowy opiekun, inna osoba czy może wybierze instytucjonalną formę wsparcia. Uzyskanie prawa do świadczenia wspierającego powoduje, że dotychczasowy opiekun utraci prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
Świadczenie wspierające będzie przysługiwać osobie z niepełnosprawnościami pod warunkiem uzyskania decyzji o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, na poziomie co najmniej 70 punktów.
Wniosek o ustalenie poziomu wsparcia należy złożyć do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Natomiast wniosek o świadczenie wspierające wraz z decyzją o poziomie potrzeby wsparcia składa się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Osoby z niepełnosprawnościami, na które opiekunowie na dzień 31.12.2023 r. byli uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego, mogą starać się o świadczenie wspierające już od 01.01.2024 r.
Opiekun osoby niepełnosprawnej, który złoży wniosek do ZUS o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, zobowiązany jest poinformować o tym Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Pruszczu Gdańskim. Obowiązek informowania o zmianach mających wpływ na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ciąży na osobie pobierającej takie świadczenie. Na czas prowadzonego postępowania w sprawie świadczenia wspierającego, wypłata świadczenia pielęgnacyjnego będzie zawieszona. Jeśli taka informacja nie trafi do naszego Ośrodka, a ZUS przyzna świadczenie wspierające, powstanie obowiązek zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego wraz z odsetkami za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające.
W przypadku odmowy przyznania świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku przez ZUS bez rozpatrzenia, świadczenie pielęgnacyjne zostanie wypłacone od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę pod warunkiem spełniania pozostałych warunków ustawowych.
Podstawa prawna:
Art. 63 pkt. 16 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1429).
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz 788 i 1529 oraz z 2013 r. poz. 1439) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:
- nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub
- rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej – w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł
Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki uważa się dochód następujących członków rodziny:
- w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
a) osoby wymagającej opieki;
b) rodziców osoby wymagającej opieki;
c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki;
d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko;
e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-d, dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia – z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz; - w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:
a) osoby wymagającej opieki;
b) małżonka osoby wymagającej opieki;
c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko;
d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a-c, dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia – z tym że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
W przypadku, gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej w rozumowaniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887 i Nr 288, poz. 1690 oraz z 2012 r., poz. 579), uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby wymagającej opieki.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 620 zł miesięcznie.
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę:
a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
c) legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; - osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej,z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji,w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
- członek rodziny sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10 ustawy o świadczeniach rodzinnych, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10 ustawy o świadczeniach rodzinnych, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba, że przepisy koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
WAŻNE:
Jeżeli wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego zostanie złożony w okresie trzech miesięcy od daty wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.
Wnioski o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego można pobierać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Pruszczu Gdańskim przy ul. Niepodległości 9 w godzinach:
poniedziałek 08:00 – 16:00
wtorek – piątek 07:30 – 15.30
lub ze strony internetowej.
ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY
Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest w wysokości 215,84 zł miesięcznie, na pokrycie wydatków związanych z koniecznością zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, bez względu na dochód rodziny, posiadają:
niepełnosprawne dziecko;
- osoba niepełnosprawna w wieku powyżej 16 roku życia legitymująca się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osoba niepełnosprawna w wieku powyżej 16 roku życia legitymująca się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do 21 roku życia;
- osoba, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:
- osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
- jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
Wnioski o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego można składać w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Pruszczu Gdańskim przy ul. Niepodległości 9 w godzinach:
poniedziałek 08:00 – 16:00
wtorek – piątek 07:30 – 15.30
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Przyznawany jest na okres zasiłkowy, który obowiązuje od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku. Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje: rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka - tj. osobie, która wystąpiła do sądu przysposobienie dziecka, osobie uczącej się - tj. osobie pełnoletniej uczącej się, niepozostającej na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne. Podstawą do nabycia uprawnień do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego jest spełnienie kryterium dochodowego, które w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 674 zł netto. Jeśli członkiem rodziny jest dziecko posiadające orzeczenie o niepełnosprawności lub umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, kryterium dochodowe wynosi 764 zł netto na osobę w rodzinie.
Od dnia 1 listopada 2020 r. do dnia 31 października 2021 r. wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
- 95 zł na dziecko w wieku 0 - 5 lat,
- 124 zł na dziecko w wieku 6 - 18 lat,
- 135 zł na dziecko w wieku 19 - 24 lat.
Prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego przysługuje do ukończenia przez dziecko 18 roku życia lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo 24 roku życia, jeśli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych ilekroć w ustawie jest mowa o szkole oznacza to: szkołę podstawową, gimnazjum, szkołę ponadpodstawową i ponadgimnazjalną oraz szkołę artystyczną, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania oraz ośrodek umożliwiający dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki.
Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:
- dziecko lub osoba ucząca się pozostaje w związku małżeńskim,
- dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w rodzinie zastępczej,
- osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
- pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko,
- osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka chyba, że:
a) drugi z rodziców dziecka nie żyje,
b) ojciec dziecka jest nieznany (w takim przypadku konieczne będzie przedłożenie zupełnego aktu urodzenia dziecka z odpowiednią adnotacją),
c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego zostało przez sąd oddalone,
d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka. - członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
W okresie zasiłkowym, trwającym od 1 listopada 2023 r. do 31 października 2024 r. należy udokumentować dochód osiągnięty przez członków rodziny w 2022 r.
W okresie zasiłkowym, trwającym od 1 listopada 2024 r. do 31 października 2025 r. należy udokumentować dochód osiągnięty przez członków rodziny w 2023 r.
Zgodnie z ustawą z dnia 26 kwietnia 2019r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw, od dnia 1 lipca 2019r. świadczenie wychowawcze przysługuje na wszystkie dzieci, do ukończenia 18 roku życia, bez ustalania kryterium dochodowego.
Świadczenie przysługuje rodzinie, bez względu na stan cywilny rodziców tzn. że otrzymają je zatem zarówno rodziny, w których rodzice są w związku małżeńskim, rodzice pozostający w nieformalnych związkach, jak i rodziny niepełne. W przypadku rodziców rozwiedzionych wsparcie otrzyma ten rodzic, który faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem.
W sytuacji, gdy dziecko zgodnie z orzeczeniem sądu jest pod opieką naprzemienną rodziców, świadczenie wychowawcze przysługuje każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty za dany miesiąc.
Wymagane dokumenty:
do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego należy dołączyć odpowiednio:
- dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o świadczenie wychowawcze – (tylko do wglądu),
- kartę pobytu, w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium RP na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 ustawy z dnia 12 grudnia 2013r. o cudzoziemcach, jeżeli zamieszkują z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- kartę pobytu i decyzję o udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub inny dokument uprawniający cudzoziemca do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który uprawnia do wykonywania pracy, jeżeli zamieszkują z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- odpis prawomocnego orzeczenia sądu orzekającego rozwód lub separację,
- zaświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postepowaniu sadowym w sprawie o przysposobienie dziecka,
- odpis orzeczenia sądu wskazującego na pozostawienie dziecka pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach,
- orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
- inne dokumenty, w tym oświadczenia, potwierdzające spełnienie warunków do przyznania lub ustalenia wysokości świadczenia wychowawczego będącego przedmiotem wniosku.
Przyznanie świadczenia wychowawczego nie wymaga wydania decyzji a informacja o przyznaniu świadczenia wychowawczego zostanie przekazana na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej. Jeżeli adres poczty elektronicznej nie został wskazany, informację o przyznaniu świadczenia wychowawczego będzie można odebrać osobiście w ośrodku rozpatrującym wniosek. Nieodebranie informacji o przyznaniu świadczenia wychowawczego nie wstrzymuje wypłaty świadczenia.
Rodzic lub opiekun ma 3 miesiące na złożenie wniosku (licząc od dnia narodzin dziecka) . Złożenie wniosku w tym czasie gwarantuje przyznanie świadczenia z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka.
Świadczenie wychowawcze przyznawane jest na okres 12 m-cy, tj. od 1 czerwca do 31 maja następnego roku. Wnioski na kolejne okresy zasiłkowe można składać w formie elektronicznej od 1 lutego, natomiast wnioski tradycyjne (papierowe) przyjmowane są od 1 kwietnia.
Nowe terminy składania wniosków na okres świadczeniowy 2021/2022
Możliwość złożenia wniosku za pośrednictwem:
- Platformy Usługowo – Informacyjnej „Emp@tia”
- bankowości elektronicznej ,
- pocztą tradycyjną,
-
osobiście w siedzibie MOPS przy ul. Niepodległości 9,
poniedziałek 8.00 – 16.00
wtorek – piątek 7.30 – 15.30